OLAF-onderzoeken brengen fraude en onregelmatigheden met meer dan 1,2 miljard euro aan het licht

PERSBERICHT nr. 9/2024
PDF version

In 2023 is uit onderzoeken van het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) gebleken dat meer dan 1 miljard euro aan onrechtmatig besteed belastinggeld in de EU moet worden teruggevorderd. De onderzoekers van OLAF ontdekten nog eens 209 miljoen euro voor dat die ten onrechte werden uitgegeven en sloten 265 zaken af. Het OLAF-verslag 2023, dat vandaag is gepubliceerd, biedt inzicht in de belangrijkste resultaten, voorbeelden, trends en activiteiten van OLAF vorig jaar. 

OLAF volgde niet alleen de sporen van EU-geld dat in verkeerde handen was terechtgekomen, maar ook die van smokkelaars, vervalsers en douanefraudeurs. Daarnaast hielp het bij de uitvoering van handelsbeschermingsmaatregelen en sancties van de EU ter ondersteuning van Oekraïne, en bleef het beleidsmaatregelen ontwikkelen om veranderende fraudepatronen te voorkomen en tegen te gaan. OLAF onderzocht ook vermoedens van wangedrag door personeel of leden van de EU-instellingen.

Onderzoeksprestaties van OLAF in 2023:

• OLAF heeft aanbevolen 1,04 miljard euro terug te vorderen voor de EU-begroting;   
• OLAF voorkwam dat 209,4 miljoen euro ten onrechte werd uitgegeven uit de EU-begroting; 
• OLAF sloot 265 onderzoeken af en deed 309 aanbevelingen voor follow-up aan de bevoegde nationale en EU-autoriteiten;  
• OLAF opende 190 nieuwe onderzoeken na 1178 eerste analyses door OLAF-deskundigen; 
• OLAF meldde 79 gevallen met mogelijke strafbare feiten aan het Europees Openbaar Ministerie (EOM).

Directeur-generaal Ville Itälä van OLAF: “In 2023 bestreden we fraude op alle fronten. Dit verslag bevat tal van voorbeelden van gevallen waarin OLAF en partners hebben samengewerkt om de financiële belangen, de burgers, de economie en de rechtsstaat van de EU te helpen beschermen. 

Naast zijn onafhankelijk onderzoeksmandaat heeft OLAF ook een belangrijke beleidsfunctie: in 2023 coördineerde OLAF het nieuwe actieplan van de fraudebestrijdingsstrategie van de Europese Commissie. Wij geloven namelijk dat preventie het meest doeltreffende instrument blijft om fraude aan te pakken.

Bij de presentatie van dit verslag viert OLAF zijn 25-jarig bestaan. In die jaren heeft OLAF miljarden euro’s getraceerd die anders door fraude en onregelmatigheden verloren zouden zijn gegaan. Het is belangrijk om te benadrukken dat geen van de verwezenlijkingen in het verslag, of in de afgelopen 25 jaar, mogelijk zou zijn geweest zonder het werk van OLAF-personeel. Onze meest waardevolle troef zijn onze  enquêteurs, IT-deskundigen, forensische analisten, gegevensanalisten, advocaten, juridische deskundigen en beleidsdeskundigen.”

OLAF onderzocht beschuldigingen van collusie, manipulatie van aanbestedingsprocedures, belangenconflicten en kunstmatig opgedreven facturen. Ook de trend van de toenemende digitale fraude en onregelmatigheden zette zich voort. OLAF-onderzoeken om het geld van de Europese belastingbetaler te beschermen, bestrijken alle terreinen van EU-uitgaven, van regionale financiering tot landbouw en wetenschappelijk onderzoek. OLAF deed onderzoek in alle EU-lidstaten en in derde landen.

Wat de douane betreft, ontdekte OLAF pogingen om douanevervoerregelingen te misbruiken, ontduiking van antidumpingrechten, oorsprongsfraude en onderwaardering van goederen. OLAF heeft ook samengewerkt met partners om verschillende vormen van illegale handel een halt toe te roepen: namaakgeneesmiddelen, een half miljoen nagemaakte en potentieel gevaarlijke stukken speelgoed, 6 miljoen liter illegale wijn, bier en gedistilleerde dranken, en duizenden tonnen illegaal afval. In 2023 reikten de Verenigde Naties en de Werelddouaneorganisatie een internationale prijs uit aan OLAF ter erkenning voor de inspanningen om de illegale handel in milieuvervuilende F-gassen aan te pakken. 

Vorig jaar sloot OLAF ook 44 onderzoeken af naar onregelmatig gedrag van personeel of leden van de EU-instellingen. Deze onderzoeken zorgen ervoor dat iedereen verantwoording verschuldigd is volgens de hoogste gedragsnormen, zoals de EU-burgers terecht verwachten, en dragen bij tot de bescherming van de reputatie van de EU als geheel.

OLAF werkt nauw samen met zijn partners in andere EU-organisaties, bij nationale autoriteiten in de EU en in derde landen, en met internationale organisaties. Het is van cruciaal belang dat er verbanden worden gelegd, aangezien fraude grenzen en rechtsgebieden overstijgt. Het netwerk van partners van OLAF verspreidt zich over de hele wereld en groeit elk jaar. Zo zijn er in 2023 zijn nieuwe overeenkomsten gesloten met autoriteiten in de VS en Oekraïne en met de Wereldbankgroep. 

Het OLAF-verslag 2023 is beschikbaar op de website van OLAF, in een volledige interactieve versie en in een beknopte versie.

_{Opdracht, bevoegdheden en taken van OLAF:
De opdracht van OLAF is fraude met EU-geld op te sporen, te onderzoeken en te beëindigen.}

_{OLAF doet dat door:
•    onafhankelijk onderzoek naar fraude en corruptie met EU-geld, want het geld van de Europese belastingbetaler moet terechtkomen bij projecten die voor werkgelegenheid en groei in Europa zorgen;
•    onderzoek naar ernstig wangedrag van leden en personeel van de EU-instellingen, want de burger moet de Europese instellingen kunnen vertrouwen;
•    een krachtig Europees fraudebestrijdingsbeleid.}

_{Als onafhankelijke waakhond kan OLAF onderzoek doen bij vermoedens van fraude, corruptie of andere strafbare feiten die de financiële belangen van de EU schaden. Daarbij gaat het om:
•    alle uitgaven van de EU: de voornaamste uitgavencategorieën betreffen de structuurfondsen, de fondsen voor landbouw en plattelandsontwikkeling, directe uitgaven en externe steun;
•    bepaalde EU-inkomsten, voornamelijk douanerechten;
•    vermoedens van ernstig wangedrag van EU-personeel en leden van EU-instellingen.}

_{Zodra OLAF zijn onderzoek heeft afgerond, is het aan de bevoegde EU- en nationale autoriteiten om de aanbevelingen van OLAF te onderzoeken en daarover een besluit te nemen. Alle betrokkenen worden geacht onschuldig te zijn totdat hun schuld is vastgesteld door een bevoegde nationale of EU-rechtbank.}
 

Meer informatie:

Kirill GELMI
Woordvoerder
Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF)
Tel.: +32(0)2 29-88146  
E-mailadres: olaf-mediaec [dot] europa [dot] eu (olaf-media[at]ec[dot]europa[dot]eu)
https://anti-fraud.ec.europa.eu
X: @EUAntiFraud
LinkedIn: European Anti-Fraud Office (OLAF)

Theresa ZAHRA
Plaatsvervangend woordvoerder
Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF)
Tel.: +32 (0)2 29-57270   
E-mailadres: olaf-mediaec [dot] europa [dot] eu (olaf-media[at]ec[dot]europa[dot]eu)
https://anti-fraud.ec.europa.eu
X: @EUAntiFraud
LinkedIn: European Anti-Fraud Office (OLAF)