Η OLAF το 2019: έρευνες καταπολεμούν την απάτη σε διασυνοριακό και διατομεακό επίπεδο

10/09/2020

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΡΙΘ. 25/2020

PDF version (385.02 KB)

Το 2019 συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF). Όπως προκύπτει από την έκθεση της OLAF για το 2019, η Υπηρεσία εργάζεται σκληρά για τη διερεύνηση και την καταπολέμηση ολοένα και πιο σύνθετων μηχανισμών διασυνοριακής απάτης που επηρεάζουν την ανθρωπιστική βοήθεια, το περιβάλλον, τα γεωργικά και περιφερειακά ταμεία ανάπτυξης. Από την αποκάλυψη κρουσμάτων διαφθοράς έως την ανάσχεση της παράνομης διακίνησης και παραποίησης/απομίμησης προϊόντων, η συμβολή της OLAF υπήρξε καθοριστική για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ και των Ευρωπαίων πολιτών σε πολλούς τομείς.

«Εντοπισμός, προστασία, διερεύνηση: Εδώ και 20 χρόνια, η OLAF διαθέτει τη μοναδική εμπειρογνωσία της προς όφελος της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι τα χρήματα των φορολογουμένων δαπανώνται σωστά και καταπολεμώντας την απάτη, τη διαφθορά, την παράνομη διακίνηση και την παραποίηση/απομίμηση προϊόντων. Παρακολουθούμε στενά τις τάσεις στον τομέα της απάτης και προσαρμοζόμαστε στις διαρκώς μεταβαλλόμενες μορφές της  που επιδιώκουν την άντληση οφέλους από τα χρήματα που διαθέτει η Ευρώπη για την επίτευξη των προτεραιοτήτων της. Η επιτυχία της OLAF συνιστά σημαντικό πλεονέκτημα για την Ευρώπη, τη στιγμή που οι απατεώνες στρέφουν το ενδιαφέρον τους στον προϋπολογισμό της περιόδου 2021-2027 και στο 1,8 τρισ. ευρώ που διατίθεται για την τροφοδότηση της ανάκαμψης της Ευρώπης από τις συνέπειες της πανδημίας της νόσου COVID-19. Έχουμε ήδη παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια μια τάση αύξησης των περιπτώσεων απάτης που αφορούν κονδύλια της ΕΕ για περιβαλλοντικά και βιώσιμα έργα. Στο κεντρικό κεφάλαιο της ετήσιας έκθεσής μας παρουσιάζονται οι αυξανόμενες προσπάθειες της OLAF για την καταπολέμηση της περιβαλλοντικής απάτης. Αυτό είναι ιδιαίτερα επίκαιρο, καθώς η Πράσινη Συμφωνία αποτελεί βασικό τμήμα της προσπάθειας ανάκαμψης της ΕΕ», δήλωσε ο γενικός διευθυντής της OLAF Ville Itälä.

Οι ερευνητικές επιδόσεις της OLAF το 2019 σε αριθμούς:

•    η OLAF ολοκλήρωσε 181 έρευνες, εκδίδοντας 254 συστάσεις προς τις αρμόδιες εθνικές και ενωσιακές αρχές,
•    η OLAF συνέστησε την ανάκτηση ποσού 485 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό της ΕΕ,
•    η OLAF κίνησε 223 νέες έρευνες.

Τάσεις στις έρευνες για την καταπολέμηση της απάτης:

Στην έκθεση προσδιορίζονται οι κύριες τάσεις που προέκυψαν ή συνεχίστηκαν το 2019:

•    αθέμιτη σύμπραξη και χειραγώγηση συμβάσεων,
•    διασυνοριακοί μηχανισμοί που καθιστούν δυσχερέστερο τον εντοπισμό,
•    συχνή στόχευση έργων σε τρίτες χώρες,
•    συνέχιση της στόχευσης της χρηματοδότησης της έρευνας,
•    παράνομη διακίνηση και παραποίηση/απομίμηση προϊόντων, μέσω σύνθετων διασυνοριακών δικτύων.

Σύνθετοι, διασυνοριακοί μηχανισμοί απάτης

Στην έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα αποτυπώνεται η μεγάλη ποικιλία των μηχανισμών απάτης που απεκάλυψαν οι έρευνες της OLAF που ολοκληρώθηκαν το 2019. Για παράδειγμα, διατυπώθηκε σύσταση ανάκτησης 3,3 εκατ. ευρώ μετά την επιτυχή αποκάλυψη από την OLAF μιας περίπλοκης απόπειρας καταστρατήγησης μιας διαδικασίας σύναψης συμβάσεων και υποβολής προσφορών για την αγορά πλεκτομηχανών χρηματοδοτούμενη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Αγοραστές και προμηθευτές είχαν συμπράξει αθέμιτα σε τέσσερα διαφορετικά χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα για την πώληση και αγορά μηχανών με προσαυξημένη τιμή, με σκοπό να υπεξαιρέσουν και κατόπιν να νομιμοποιήσουν κονδύλια της ΕΕ. Επίσης, το 2019, η OLAF ολοκλήρωσε έρευνα με σύσταση για την ανάκτηση ποσού σχεδόν 1,5 εκατ. ευρώ, το οποίο προοριζόταν για την παροχή βοήθειας έκτακτης ανάγκης σε πολίτες που επλήγησαν από τη σύγκρουση στη Συρία, αλλά αντ’ αυτού κατέληξε στην τσέπη πρώην μελών του προσωπικού μιας ΜΚΟ μέσω ενός εξεζητημένου μηχανισμού απάτης.

Απάτη που βλάπτει το περιβάλλον

Δεδομένου ότι η βιώσιμη ανάπτυξη, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν βασικές προτεραιότητες για την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι απατεώνες είναι έτοιμοι να αξιοποιήσουν κάθε ευκαιρία. Οι έρευνες της OLAF επικεντρώνονται όλο και περισσότερο σε απάτες που σχετίζονται με περιβαλλοντικά έργα ή έργα με περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Στο πλαίσιο του λεγόμενου «Dieselgate», για παράδειγμα, η OLAF αποκάλυψε τον τρόπο με τον οποίο τα κονδύλια της ΕΕ που προορίζονταν για έρευνα για τη μείωση των εκπομπών των οχημάτων χρησιμοποιήθηκαν για την ανάπτυξη ενός κινητήρα στον οποίο χρησιμοποιήθηκε η διαβόητη «διάταξη αναστολής», η οποία παρέκαμπτε τους κανόνες της ΕΕ για τις εκπομπές. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2019, οι έρευνες της OLAF καταπολέμησαν το εμπόριο ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση και την παράνομη υλοτομία και εισαγωγή στην ΕΕ κατεργασμένου ξύλου και ξυλείας, ορισμένες φορές από προστατευόμενα δάση. Οι έρευνες  αποκάλυψαν μηχανισμούς διεθνούς εμπορίου παράνομου βιοντίζελ, απάτη εις βάρος των κονδυλίων εντοπισμού δασικών πυρκαγιών, και αρκετές περιπτώσεις που αφορούσαν τη διαχείριση υδάτων και αποβλήτων. Μία υπόθεση που ολοκληρώθηκε το 2019 αφορούσε την ψευδή δήλωση πράσινων διαπιστευτηρίων για την εξασφάλιση χρηματοδότησης από την ΕΕ.

Παράνομη διακίνηση καπνού

Πέρυσι, η OLAF βοήθησε τις εθνικές αρχές να κατασχέσουν περισσότερα από 251,4 εκατ. λαθραία τσιγάρα. Το 2019 η OLAF ολοκλήρωσε επίσης ορισμένες έρευνες σχετικά με ύποπτες αποστολές καπνού για ναργιλέ που είχαν εισέλθει σε κράτος μέλος της ΕΕ. Η σχετική απώλεια εσόδων εκτιμήθηκε σε περίπου 14 εκατ. ευρώ, γεγονός που καθιστά την παράνομη διακίνηση καπνού για ναργιλέ μια πολύ προσοδοφόρα επιχείρηση για τους διακινητές. 

Συνεργασία με τους εταίρους, βελτίωση των εργαλείων για την καταπολέμηση της απάτης

Η OLAF εξακολουθεί να επενδύει στη συνεργασία τόσο με τις εθνικές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ όσο και με τους διεθνείς εταίρους. Μια επιχείρηση που βασίστηκε σε πληροφορίες της OLAF οδήγησε, με τη στήριξη των ισπανικών τελωνείων και τη συνεργασία των αρχών της Κολομβίας και του Μεξικού, στην κατάσχεση 400 τόνων σαμπουάν που αποτελούσαν προϊόντα παραποίησης από την Κίνα, ποσότητα που θα μπορούσε να γεμίσει αρκετές πισίνες. Στο πνεύμα αυτό, κατά τη διάρκεια του 2019, η OLAF εργάστηκε στη κατεύθυνση μιας σειράς νέων συμφωνιών με διεθνείς οργανισμούς και με εθνικές αρχές της ΕΕ και τρίτων χωρών. Υπογράφηκε διοικητικός διακανονισμός συνεργασίας με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Η πρόληψη της απάτης παρέμεινε βασική μέριμνα της OLAF — η Υπηρεσία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της πρόληψης της απάτης, καθώς προσπαθεί να διασφαλίσει την προστασία του νέου προϋπολογισμού της ΕΕ από τους απατεώνες. Η OLAF διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην έγκριση της νέας στρατηγικής της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης τον Απρίλιο του 2019. 

Για να διαβάσετε το πλήρες κείμενο της έκθεσης, κάντε κλικ εδώ.

Αποστολή της OLAF, εντολή και αρμοδιότητες:
Αποστολή της OLAF είναι ο εντοπισμός, η διερεύνηση και η καταπολέμηση της απάτης εις βάρος των πόρων της ΕΕ.

Η OLAF εκπληρώνει την αποστολή της με:
•    τη διενέργεια ανεξάρτητων ερευνών σε υποθέσεις απάτης και διαφθοράς εις βάρος των πόρων της ΕΕ, ώστε να διασφαλίζεται ότι όλα τα χρήματα των φορολογουμένων της ΕΕ καταλήγουν σε έργα που μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη στην Ευρώπη,
•    τη συμβολή της στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, με τη διερεύνηση σοβαρών παραπτωμάτων που διαπράττονται από υπαλλήλους της ΕΕ και μέλη των θεσμικών οργάνων της ΕΕ,
•    τη χάραξη άρτιας πολιτικής της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης.

Στο πλαίσιο του ρόλου της για ανεξάρτητη διερεύνηση, η OLAF μπορεί να διερευνά ζητήματα που σχετίζονται με την απάτη, τη διαφθορά και άλλα αδικήματα που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ όσον αφορά:
•    όλες τις δαπάνες της ΕΕ: οι βασικές κατηγορίες δαπανών είναι τα διαρθρωτικά ταμεία, τα ταμεία γεωργικής πολιτικής και αγροτικής ανάπτυξης,
τις άμεσες δαπάνες και την εξωτερική βοήθεια,
•    ορισμένες πηγές εσόδων της ΕΕ, κυρίως τους τελωνειακούς δασμούς,
•    υποψίες για σοβαρά παραπτώματα που διαπράττονται από υπαλλήλους της ΕΕ και μέλη των θεσμικών οργάνων της ΕΕ.

Για περισσότερες πληροφορίες: 

Jana CAPPELLO
Εκπρόσωπος τύπου 
Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) 
Τηλέφωνο: +32(0)2 29-85549
Email: olaf-mediaec [dot] europa [dot] eu (olaf-media[at]ec[dot]europa[dot]eu) 
http://ec.europa.eu/anti-fraud
Twitter: @OLAFPress

Chris JONES
Αναπληρωτής εκπρόσωπος τύπου 
Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF)
Τηλέφωνο: +32(0)2 29-91606
Email: olaf-mediaec [dot] europa [dot] eu (olaf-media[at]ec[dot]europa[dot]eu)
http://ec.europa.eu/anti-fraud
Twitter: @OLAFPress